Huty, które dostarczają wielu gałęziom przemysłu niezbędnych materiałów i elementów do wytwarzania produktów codziennego użytku, rządzą się własnymi zasadami produkcji i używają typowej dla swojej dziedziny terminologii. Przedstawione poniżej pojęcia i procesy stanowią podstawową wiedzę na temat przemysłu metalurgicznego.

Po przetworzeniu wyroby hutnicze przekazywane są do odbiorców w kilku różnych formach. Najczęściej są to produkty w postaci prostopadłościennych sztabek czy też kęsów o kwadratowym przekroju (ich wymiary nie powinny przekraczać 155x155 mm), z których otrzymuje się np. walcówki i pręty. Czasami można też spotkać małe cząstki metalu w formie kulistej, które wykorzystuje się np. jako śrut strzelniczy lub balast.

Walcowanie

Jednym z kluczowych procesów typowych dla hutnictwa i metalurgii jest walcowanie polegające na kształtowaniu danego produktu między dwiema obracającymi się rolkami. Stosuje się do tego celu zarówno walcarki gorące jak i zimne. Wyrób walcowany na zimno ma temperaturę niższą niż temperatura mięknięcia metalu (tj. uzyskiwana w momencie, w którym produkt zmienia się z ciała stałego w plastyczną masę). Różnica między walcowaniem na zimno a walcowaniem na gorąco polega na tym, że pierwszy z wymienionych procesów znajduje zastosowanie głównie podczas redukcji grubości płaskich wyrobów, natomiast drugi ma na celu zmniejszenie ogólnych wymiarów produktu.

Rodzaje wyrobów

Walcowanie jest podstawą w procesie produkcji blach, które stanowią jeden z najważniejszych wyrobów hutniczych. Obok nich należy wymienić również wszelkiego rodzaju taśmy, pręty, druty i profile, które dzielą się na kilka kategorii (m.in. rury, ceowniki, kątowniki). Taśma różni się od blachy tym, że zwija się ją w cylindryczny krąg. Najcieńszy rodzaj taśmy można spotkać np. w przemyśle gastronomicznym w formie folii aluminiowej. Wyroby takie jak druty i pręty charakteryzują się natomiast tym, że ich wymiary poprzeczne stanowią zaledwie niewielki ułamek ich długości (źródło: http://home.agh.edu.pl/~zmsz/pl/pliki/ptwip/05_Stalownictwo.pdf).

Piece hutnicze

Do wytapiania stali ze złomu używa się specjalnych pieców łukowych (EAF, z ang. Electric Air Furnace), w których temperatura może osiągać nawet kilkanaście tysięcy stopni Celsjusza. Taki stan cieplny generowany jest przez łuk elektryczny, tj. rodzaj wyładowania elektrycznego w gazie znajdującym się pod ciśnieniem o wartości przynajmniej jednej atmosfery. W hutnictwie wykorzystuje się też tzw. piece wielkie. Dzięki zachodzącej w nich reakcji koksu i rudy żelaza otrzymuje się płynny gorący metal określany mianem surówki.

Inżynierowie specjalizujący się w hutnictwie nie powinni mieć wątpliwości co do wyszczególnionych powyżej procesów i nazw, ponieważ jest to fundament ich pracy. Oczywiście spektrum wiedzy w tej gałęzi przemysłu jest dużo szersze. Artykuł ten stanowić może syntetyczny przegląd informacji. Wiele produktów hutniczych można znaleźć na stronie Primo Stal.

(fot. shutterstock)